Waarom een labeltje soms wel helpt

“Tegenwoordig geven ze iedereen gelijk een stempel.” hoor ik weer iemand zeggen. Ergens zal er een kern van waarheid in zitten. Toch weet ik onder andere uit ervaring dat het krijgen van een diagnose ook deuren kan openen, en kan zorgen voor meer duidelijkheid.

Labels zijn soms helpend

Ik voelde me zo ziek, ik was lijkbleek en stond op het punt om elk moment te kotsen. Sinds een week wist ik dat ik zwanger was maar wilde het nog niet aan de buitenwereld kwijt. Nu ik wist wat ik had kon ik het beter plaatsen. Nu was het de kunst om het nog even voor me te houden. En dat was best lastig kan ik je zeggen. Ik kreeg meerdere keren de vraag of ik ziek was, en waarom ik zo bleek zag. Bij 10 weken heb ik het maar aan mensen verteld. En dat was fijn want nu wist iedereen wat ik had. Het was een leuk iets maar het was wel een diagnose. Mensen begrepen waarom ik moe was, mensen wisten dat ik bepaalde dingen even niet meer kon en mensen accepteerden het als ik over mijn nek ging als ik alleen al dacht aan eten.

Een label geeft duidelijkheid

En weet je? Dit is hoe ik diagnoses zie. Het kan jezelf en je omgeving helpen om dingen die met je hoofd of lichaam gebeuren te verklaren. Het is voor iedereen in je omgeving handig om te weten dat je zwanger bent, dan weet iedereen dat ze je geen alcohol hoeven aan te bieden. Als iemand een versleten knie heeft dan kun je begrijpen dat diegene niet mee doet met de marathon. En als iemand ADHD heeft dan kun je begrijpen dat het lastig is om uren achtereen te moeten focussen. Het kan soms handig zijn zo’n stempeltje. Om jezelf beter te begrijpen maar ook voor je omgeving.

“Vroeger was iemand gewoon druk, nu heeft iemand gelijk ADHD”

Ik hoor mensen wel eens dingen zeggen als: “Iedereen moet tegenwoordig maar een stempeltje krijgen”. Dat maakt me soms best verdrietig. Ik ken verhalen van mensen die vroeger als dom werden gezien maar achteraf gezien dyslexie hadden. Hoe fijn was het geweest als er in die tijd ook al meer bekend was. Vind ik dat we bij het elk kind dat ook maar een beetje anders is gelijk een team met artsen moeten sturen? Zeker niet! Maar er zijn ook kinderen die in de knoop zitten met zichzelf, die doodongelukkig rondlopen omdat het niet lukt. Er zijn kinderen die echt heel goed weten dat ze anders zijn en denken dat ze niet goed genoeg zijn. Een diagnose kan dan heel veel vragen wegnemen. Niet alleen voor het kind zelf maar ook voor juffen, meesters, begeleiders en omgeving. Een stempel kan soms wat dingen verklaren en de omgeving kan beter rekening houden met behoeftes.

De keerzijde van de stempel

Er zijn ook mensen die hun diagnose misbruiken om dingen goed te praten. “Ja, ons Pietje is gewoon wild, hij heeft ADHD en kan er niks aan doen dat hij in zijn enthousiasme jouw zoontje een gebroken neus heeft getrapt.” Nee zo werkt dat niet. Ook merk ik dat mensen al snel vooroordelen hebben. “Ja die moeder heeft autisme, laten we haar maar niet meevragen.” Een stempel is soms een hulpmiddel maar geeft niet weer hoe iemand zijn karakter is. Dat zijn toch ook zeker wel 2 aparte dingen. Ook heb ik gezien dat te vroeg diagnoses stellen soms helemaal niet goed uitpakt. Een kind dat wordt bestempeld met een laag IQ, terwijl hij achteraf gezien allerlei kenmerken heeft van autisme, en het dus lastig vindt om te praten bij onbekenden. Zo’n diagnose kan soms meer kwaad doen dan goed.

Het heeft voors en tegens. Maar in veel gevallen pakt het vaak beter uit om een diagnose te zoeken als mensen herhaaldelijk vast lopen. Ik ben heel benieuwd naar jouw mening 🙂